آبشار تنگ زندان
آبشار تنگ زندان در فاصله ۳۰ کیلومتری شمال لردگان بین دیوارههای سنگی بلندی قرار دارد. این آبشار، سبزکوه را از کوه هزار دره در بخش مرکزی زاگرس در جنوب غربی ایران جدا میکند.[۳]
آبشار تنگ زندان(کِرودیکُن) یکی از صعبالعبورترین آبشارهای ایران است[۱] که در منطقه حفاظتشده سبزکوه از توابع استان چهارمحال و بختیاری قرار دارد. کرودیکن شامل «کر» به معنای «مه» و «دی» به معنای «دود» است.[۲] بنابراین کِرودیکُن در زبان محلی به معنای مه دود مانند است.
موقعیت جغرافیایی
دره تنگ زندان با ارتفاع ۲ هزار و ۶۰۰ متر یکی از صعبالعبورترین و خشنترین کوههای ایران است که بین شهرستان اردل و شهرستان لردگان قرار دارد و دارای چشماندازهای جنگلی و کوهستانی است. این دره یکی از زیباترین و فنیترین درههای کشور و برخوردار از ۴۲ کارگاه فرود و هشت مرحله پرش برای دره نوردان حرفهای است. به سبب شیب زیاد و نبود راه مالرو که حتی اجازه ورود به عشایر را نمیدهد، شاید تنها نقطه بکر در استان چهارمحال و بختیاری باشد.[۴] دره تنگ زندان حدود ۱۰ آبشار مرتفع را در دل خود جا دادهاست که آبشارهای کردیکن از مهمترین آنها هستند.[۴]
ویژگیها
آبشار ۱۰۰ متری تنگ زندان با هشت آبشار کوچک در شمال منطقه حفاظت شده سبزکوه قرار دارد که بزرگترین آبشار ایران بهشمار میرود و در بین بومیهای منطقه به آبشار دودی یا کرودیکن معروف است که پس از سرازیر شدن از دل صخره در نهایت به رودخانه «سبزکوه» میریزد و در ادامه به رودخانه «کره بس» میپیوندد.[۴]
تنگ زندان بیش از ۱۰ آبشار مرتفع را در دل خود جای دادهاست. این آبشار از طریق شهر لردگان به منطقه مشایخ شهرستان اردل قابل دسترسی است و در موقعیتی صعب العبور قرار دارد که تنها کوهنوردان حرفهای میتوانند از این منطقه بازدید کنند. این منطقه یکی از مناطق صعبالعبور ایران شمرده میشود و عبور از دره تنگزندان نیازمند برخورداری از توان بدنی بسیار بالا، شنا در آبهای جاری و حرفهای بودن در فن درهنوردی است. منشأ آب آن، چشمهای در ۵۰ متری پرتگاه آن است.[۵]
بیشتر بدانیم : مختصات دره ها و تنگه های ایران
تعدادی از گزارشات دره نوردی از دره تنگ زندان از سایتهای مختلف تقدیم می گردد
سرپرست برنامه :سعید محمدی
۱۲ نفر درهنورد از شهرهای یزد، کرمان، زنجان، شهرکرد و لردگان.
ساعت شروع برنامه ۳ بامداد ۲ شهریور ۱۴۰۳
تنگ زندان؛ واقع در سبزکوه، مابین شهرستان های کیار، لردگان و بروجن واقع شده است.
این تنگ دارای ۴۳ گارگاه فرود و شش پرش در آب بوده که
بلندترین فرود ۲۵ و کوتاهترین آن حدود ۴ متر میباشد.
آبشار زیبا ومعروف ” کرودی کن” با ابهت مثال زدنی در میانه این تنگ واقع شده است.
فرود ۲۳ این تنگ، فرودی ۱۰ متری است که شما را در مماس با این ابشار و عظمت وصف ناشدنی آن قرار میدهد و عبور از این قسمت، جزء خاطرات غیر قابل حذف از حافظه خواهد بود و همیشه در یاد ماندگار است .
کباب خوردن در محیط تفریحی شاید به دل بچسبد، منتهی طعم و حلاوت کباب خوردن در کمپ اول شبمانی تنگ زندان چیز دیگری است.
ادامه پیمایش در روز دوم
جریان های آبی خطرناک خود نمایی میکنند، سناریوی حرکت کمی تغییر میکند.
پرش وفرود های چالشی همراه با جریان های متعدد ابی
لازم بود ایمنی و موارد خطر در نظر گرفته شود.
تذکر لازم و نکات راهبردی توسط سرپرست در هر مرحله داده میشد.
ضمن نشان دادن جریان های ابی خطرناک، از نفرات خواسته میشد که خودشان را درگیر جریان های خطرناک نکنند.
با ایجاد طناب کشی های لایف لاین تراورس و با استفاده از تروبگ، مدیریت هدف و کاهش خطر انجام شد.
در بحث طناب ریزی، موارد اموزشی لازم ذکر و از ظرفیت نفرات اموزش دیده که مشتاق ایجاد کارگاه و کار تیمی بودند بهره برده شد و با فعالیت تیمی خوب، پیمایشی خاطره انگیز رقم خورد.
با اتمام فرود ها وپرش ها در بستر رود خانه جلو رفته تا به محل تلاقی اب تنگ زندان با درازه رود رسیدیم.
کمپ شب دوم برقرار شد و نفرات با پخت برنج هنر آشپزی خود را نشان دادن.
در محیطی بدون هیچگونه آلودگی نوری، سقف آسمان نزدیکتر مینمود و ستاره های بیشماری که گاهی با عبور یک شهاب سنگ قشنگی های محیط باصفای کمپ را صد چندان کرده بود. شب گرمی را درون پشه بند های تک نفره صبح کردیم.
خیلی زود بیدار و تدارک صبحانه دیده شد: تخم مرغ ،سوسیس، گوجه، خیار، پنیر، روغن حیوانی و عسل، شکلات کاکائو، شکلات پادام زمینی، شیره وارده، تنقلات متنوع و البته چای.؟حسابی چسبید
روز سوم روز پیمایش درازه رود، گاهی با پیمایش در کناره راست، گاهی با پیمایش در کناره چپ، گاهی با شناور ماندن در اب و سپردن خود به جریان اب رودخانه و تداعی شدن شعر قشنگ:
باید پارو نزد وا داد
باید دل را به دریا داد
خودش میبردت هرجا دلش خواست
به هر جا برد بدون ساحل همونجاست
با اخرین عبور وشناوری از رودخانه وداع کرده
و در هوایی گرم خودمان را به باغ اناری رساندیم، جایی که مینی بوس منتظرمان بود.
گزارش برنامه دره نوردی تنگ زندان
الف – مشخصات کلی برنامه
عنوان برنامه : تنگ زندان و آبشار کردی کن
1) نام منطقه : هزار دره
ارتفاع مبدا صعود : 2600
ارتفاع محل ورود به دره : 2600
مسیرهای ورود به دره :
1) از محل پیاده شدن با سه فرود بلند و خشک
2) دور زدن و پائین آمدن از شیب و شن اسکی
بهترین مسیر ورود به دره : مسیر شماره یک زیباتر و فنی تر است ولی خطرات بیشتری دارد
بهترین فصل پیمایش دره : اواسط تابستان و اول پائیز
3) تاریخ و ساعت اجراء : 7~9/6/92 ساعت 6 صبح چهارشنبه
4) مدت برنامه : 3 روز
5) نحوه اجرا(مستقل یا مشترك) گروه کوهنوردی چکاد
6) مبداء حرکت : اصفهان
فاصله تا مقصد از لحاظ زمانی و مسافت : 5 ساعت و حدود 150 کیلومتر
زمان و مسافت طی شده برای محل هایی که وسیله نقلیه عبور نمیکند یا نیاز به وانت است : از روستای وستگان به بعد جاده 25 کیلومترخاکی شیب زیادی دارد ولی مینی بوس بیشتر مسیر را میتواند طی کند نحوه دستیابی به منطقه ( وسیله نقلیه عمومی ) : اصفهان -بروجن – گندمان
نوع وسیله نقلیه : مینی بوس
ب – نام مسئولین واعضای شرکت کننده :
سرپرست : امیر مصلحی
کمیته فنی : مهدی میرشاهکرمی
عکاس و فیلمبردار : احسان ناجی
نویسنده گزارش : احسان ناجی
ج– سیمای جغرافیایی منطقه :
ارتفاعات و نقاط مهم منطقه ( قلل همجوار ، گردنه ها، دره ها و …… با توصیف چشم اندازها ) :
زاگرس رشته کوه جوانی است که از نزدیک شدن صفحه عربستان به صفحه ایران از میان رسوبات دریای تتیس سر برآورده است و همچنان در حال قد کشیدن می باشد، ستیغهای بلند که سر به آسمان می سایند و دامنه های پر شیب که به دره های عمیق و پرآب منتهی می شوند مناظری بدیع و دل فریب به وجود می آورند که در نوع خود بی نظیر می باشند. ازطرفی دیگر وجود لایه های رسوبی و آهکی به عمق سه هزار متر در این منطقه شرایط مناسبی برای جمع شدن آبهای زیر زمینی در دل این بستر متخلخل و اسفنج مانند بوجود آورده، این سفره های بزرگ آب زیر زمینی آب را در زمستان جذب کرده و در تابستان ، این آب از زمین جوشیده و جاری می گردد ورودخانه های پرآبی مانند کارون و دز را بوجود می آورد. این عوامل دست به دست هم داده و دره هایی
باشیب مناسب و آب فراوان بوجود می آورند. یکی از زیباترین و بکرترین این مناطق رشته کوه هزار دره و سبزه کوه به ارتفاع تقریبی 3800 متر در بلندترین قسمت ، در جنوب استان چهارمحال و بختیاری و شرق جاده شهر کرد به ایذه می باشد. این رشته کوه زیبا دره ای بزرگ و عمیق را در میان خود جای داده که به تنگ زندان مشهور است ، هزاردره کوهستانی بلند است که به تقریب در بخش مرکزی زاگرس در جنوب غرب کشور عزیز ایران واقع گردیده است. این کوهستان در شرق استان چهارمحال و بختیاری قرار گرفته و موقعیت جغرافیایی قله اصلی آن در 31 درجه و 46 دقیقه و 35 ثانیه عرض شمالی و 51 درجه و 1 دقیقه و 46 ثانیه طول شرقی واقع شده است، از نظر تقسیم بندی جغرافیای سیاسی بخش جنوبی کوهستان هزار دره در بخش مرکزی شهرستان لردگان و بخش شمالی آن در شهرستان بروجن قرار گرفته است، کوه هزار دره از شمال و شمال خاوری به کوه چرو و دشت گندمان، شمال غرب به سبزکوه و در دامنه جنوبی آن رودخانه کره بس در جریان است. تنگ معروف دز یا زندان با آبشار و چشمه مشهور «کرودی کن» هزار دره را از سبزکوه جدا می کند. کوه هزار دره و سبز کوه و همچنین دامنه های جنوبی آن تا روستای معدن جزو مناطق حفاظت شده می باشد ، به همین جهت برای ورود به منطقه هماهنگی با سازمان مربوطه ضروری می باشد.
راه های دسترسی به منطقه با ذکر موقعیت و وضعیت ( آسفالت _ خاکی ) : اصفهان – بروجن – گندمان – نصیر آباد – وستگان و جاده خاکی سمت چپ و منطقه عشایری چهارطاق
نام نزدیکترین شهر یا شهرها : بروجن- گندمان
پمپ بنزین وپاسگاه های بین راه : پمپ بنزین گندمان و برای برگشت پمپ بنزین سه راهی لردگان – بروجن
نزدیکترین مراکز امدادی و درمانی : گندمان
معرفی امکانات رفاهی و تفریحی : چشمه مادر و دختر در گندمان
نام آبادیها و روستاهای اطراف با ذکر موقعیت جغرافیایی :
روستاهای پیرامون و نزدیک هزار دره از سوی شرق سرپیر، از شمال شرقی مورچگان و وستگان و از جنوب روستای دو مکان و برجویی هستند.
پوشش سنگهای منطقه(زمین شناسی) :
از نظر زمین ساخت صحفه ای انطباق گسله دوپلان- سبزکوه – هزار دره با لبه جنوبی این کوهستان و همچنین گذر گسله چرو- کلار در راستای عمومی کوههای منطقه یعنی شمال باختر – جنوب خاوردر شمال شرقی کوهستان هزار دره نشان دهنده فعالیتهای شدید و فشارهای فراوان در طی حرکت های نهایی زمین ساختی اواخر دوران سوم زمین شناسی (پلیوستوسن) در منطقه است که سبب شده این کوهها را به صورت یک بلوك بالا آورده (گرابن) و در راستای خلاف جهت ساعت چرخانده و بر روی سمت مقابل جنوبی رورانده شود. لبه های این بلوك را کوههای هزار دره ، چرو ، کلار ، سبزکوه و کوه لجی تشکیل می دهد و مهمترین ویژگیهای کوه هزار دره وجود دره های فراوان که هم در تشکیلات زمین شناسی آهکی و هم مارن ها چنین دره های کوچک و
فراوان را می توان مشاهده کرد. در واقع مقاومت کم سنگهای مارنی در برابر فرسایش و همچنین عامل هایی دیگر (مانند حرکت بهمن های برفی و آب ناشی از ذوب برفها، شیب تند دامنه ها ، کاهش پوشش گیاهی و غیره) قدرت فرایندهای فرسایشی را بیشتر کرده و چنین شکل هایی را بوجود آورده است. علاوه بر آن انحلال و ساختار زمین ساختی را نیز به عنوان عوامل شکل گیری دره های کوچک بسیار در سنگ های آهکی بایستی به آنها اضافه کرد، اختلاف ارتفاع بسیار زیاد ( 2500 متر) در فاصله ای کوتاه از دیگر ویژگیهای هزار دره است. گذر خط گسله از لبه دامنه جنوبی تا جنوب غربی کوهستان هزار دره و بریدگی رودخانه کره بس در پای آن سبب گردیده شیب این دامنه بسیار تند و در بسیاری از قسمت ها به صورت دیواره ها، پرتگاه ها و صخره های سترگ رخ بنماید، به همین خاطر صعود از دامنه های جنوبی بسیار مشکل و فنی بوده، اما توان طبیعی بسیار مناسبی را برای ماجراجویان ماهر و خبره فراهم می کند. دامنه های شمالی این کوهستان شیب ملایم تر دارند و مسیر مناسب برای صعود عمومی از این بخش انجام می گیرد.
نوع پوشش گیاهی منطقه :
منطقه حفاظت شده سبز کوه منطقه ای است کوهستانی از سلسله جبال زاگرس که بسیار ناهموار بوده و مراتع آن بیشتر در بخش های مرتفع منطقه قرار دارند. بالغ بر 272 گونه گیاهی از 50 خانواده و 174 جنس در منطقه شناسائی شده است که به واسطه شرایط توپوگرافی پوشش منطقه به قسمت های مختلف تقسیم بندی می گردد:
- گیاهان مربوط به اراضی صخره ای که معمولا فاقد پوشش گیاهی است ولی در قسمتهائی از آن به طور پراکنده گونه هائی از daphne mucronata و Astragalus دیده میشود.
- گیاهان مربوط به اراضی کوهستانی که با خاك های کم عمق، شیب تند و ارتفاع زیاد به همراه سرمای طولانی می باشد و گونه هایی چون گون گزی، گون کتیرایی و گندمیان چند ساله را شامل می شود.
- گیاهان اراضی دامنه ای و کوهپایه ای که گیاهانی چون زالزالک، بادام، گوش بره، ارس، کیکم ، گون، دافنه شن
جانورانمنطقه :
پوشش گیاهی متنوع منطقه حفاظت شده سبز کوه به نوبه خود زیستگاههای مختلفی را برای انواع جانوران وحشی در کنار توپوگرافی، اقلیم و منابع آبی فراهم ساخته که حدود 24 گونه پستاندار، 21 گونه خزنده، 4 گونه دوزیست و 12 گونه ماهی را در خود جای داده است. این در حالی است که تعداد این گونه ها از این میزان هم بیشتر است که با توجه به شرایط سخت طبیعی منطقه تنها گونه های برجسته قابل شناسایی بوده است.
گونه هایی چون: انواع چکاوك، انواع گنجشک ها، کل و بز، پلنگ، گربه وحشی، جغد کوچک، کفتار، هدهد، راسو، کبوتر چاهی، رودك، کبوتر کوهپایه ای، خرس قهوه ای، کبک، سنجاب ایرانی، کبک دری، روباه، تیهو، شغال، دلیجه، پایکا، عقاب طلائی، خفاشها، جی جاق، تشی، سارگپه، شنگ، کلاغ ابلق، خارپشت، زاغی، گراز، کلاغ نوك قرمز، خرگوش، کلاغ نوك زرد، گرگ، مار جعفری، مار پلنگی، انواع مارمولک، انواع لاك پشت، مار قیطانی، شترمار، افعی، تیر مار در منطقه حفاظت شده سبز کوه زیست می کنند.
مناطق محافظت شده یا قرق و نحوه نظارت:
منطقه حفاظت شده سبز کوه با وسعت 56308 هکتار در فاصله 150 کیلومتری از مرکز استان چهارمحال و بختیاری و 30 کیلو متری شهر لردگان قرار دارد. این منطقه در شهرستان های بروجن، لردگان و کیار قرار دارد. بلند ترین ارتفاع منطقه مربوط به کوه هزار دره با ارتفاع 3870 متر و کمترین ارتفاع 1120 متر از سطح دریا
می باشد.
نوع سکونت اهالی منطقه(دایم یاکوچ نشین):
به نظر می رسد نام هزار دره از فراوانی دره های کوچک این کوهستان برگرفته شده است. در نزد برخی از کوچ نشینان و مردم محل هزار دره شامل دو کوه هزار دره پایین و بالا است که برخی به اشتباه هزار دره پایین را سبزکوه می خوانند در حالیکه سبزکوه در شمال باختری هزاردره و تنگ در واقع گردیده است. کوهستان هزار دره بیش از 17 قله بالای 3600 متر ارتفاع دارد، بلندای قله اصلی هزار دره 3874 متر از سطح آبهای آزاد ارتفاع دارد.
تخریب مناطق و علل آن : حضور شکارچیان در منطقه و شکار بیش از حد و از بین بردن پوشش گیاهی
آلودگی مناطق و علل آن : حضور کوهنوردان و دره نوردان و عدم رعایت مسائل زیست محیطی
آب و هوا : آفتابی
د– سیمای فرهنگی وتاریخی :
زبان ، نوع لهجه و گویش اهالی منطقه : لری
دین،عقاید مذهبی و فرهنگی اهالی : مسلمان و شیعه
دلیل نامگذاری دره : تنگی بیش از حد و سختی خروج از آن
ه– زمان بندی برنامه :
چهارشنبه 7/6/92 ساعت 6 صبح حرکت از مباركه و شروع فرود و كارگاه اول 11:30 صبح و برای اطراق شب اول ساعت 5 بعداز ظهر بعد از سنگ كعبه كف دره بین درختان
5 شنبه 8/6/92 ساعت 8:30 صبح شروع پیمایش روز دوم و ناهار بعداز آبشار دودی و اطراق روز دوم ساعت 6 بعداز ظهر قبل از محل دو آب
جمعه 9/6/92 روز سوم 8:30 صبح شروع پیمایش و ساعت 11 صبح خروج از دره و محل برخورد با درازه رود و ساعت 3:30 بعداز ظهر رسیدن به پل فلزی معدن
و – شرح اجرای برنامه :
شرح گزارش :
صبح هنگام، آنگاه که خورشید هنوز از بستر گرم خود بر نخواسته بود به سمت بروجن و روستای گندمان حرکت کردیم بعد از گذر از گندمان به سمت روستای نصیر آباد رفتیم و با گذر از روستای وستگان از سمت چپ جاده وارد جاده خاکی میشویم، جاده خاکی با شیب زیاد در مقابل ما قرار گرفته که ما را به سمت تنگ زندان میبرد. جاده خاکی پر پیچ و خم از دامنه های شمالی کوه هزار دره بالا رفته و بعد از عبور از یک گردنه و باغ های سیب و دیدن پرنده هایی که سخت میکوشیدند تا زیبائیشان را به رخ یکدیگر بکشند ، سرازیر می شویم. بعد از مدتی در سمت چپ ، جاده ای نمایان می شود که به سمت جنوب و جنوب شرقی امتداد می یابد. جاده خاکی عشایری که برای عبور نیسان و تراکتور می باشد و برخی از نقاط آنرا آب شسته است.
این جاده نیز بعد از پیچ و خم فراوان از گردنه ای سرازیر شده و کم کم تنگ زندان با تمام شکوه و زیبایی اش در برابر ما نمایان می شود. دیواره های عظیمی که در زیر قله هزار دره قرار گرفته ، دامنه های شرقی این دره را بوجود آورده است.
پرتگاهی بزرگ در زیر پای ما وجود دارد که در پایین به تنگه های باریک منتهی می شود. ابتدای دره، خشک و فاقد آب است. دره ای که از دو طرف با دیواره های بلند احاطه شده. دیواره های غربی که ھم اکنون ما بر فراز آن ایستاده ایم در بالا حالت پله پله دارد . در واقع ردیف های شکست بزرگی هستند که به صورت موازی با هم قرار گرفته اند . ما از هما آنجا با چهار فرود بلند به کف دره می رسیم اما اکثر تیمها غالباً کمی به سمت شمال و ابتدای دره حرکت می کنند، تا ازین طریق بتوانند به کف دره نزدیک شوند که البته بستر سنگلاخ دره، خشک و فاقد آب
است و در واقع فرود اول آنها فرود پنجم ما می باشد .
ساعت 11:30 است و آقای شاهکرمی کارگاه اول را بر قرار نموده و طناب میریزد……….
“فرود اول” ارتفاع آبشار ٤٥ متر می باشد. متشکل از دو عدد رول بولت، فرودی معلق که اگر احتیاط نکنیم دستهایمان خواهد سوخت و برای اینكه سنگینی كوله ها مارا برنگرداند بوسیله یك اسلینگ و یا كارابین همانگ ونه كه كوله ها بردوش هست، به طناب فرود متصل می كنیم و فرود میرویم و پس از فرود هر نفر زیر طناب نفر بعد را در تمامی فرودها می گیرد .
بعد از آن روی طاقچه حرکت کرده و کارگاه دوم را به همراه لایف لاین برای رسیدن به آن برقرار می کنیم. “فرود دوم” ارتفاع ٤١ متر و کارگاه آن متشکل از دو عدد اسپیت است و در ابتدای فرود طناب کمی سایش دارد که با محافظ آن را اصلاح می کنیم. پس از فرود از شیب تند و سنگ لاخی پائین میرویم تا به فرود بعدی برسیم.
“فرود سوم” گارگاه تک اسپیت است و فرود آن ١٠ متر میباشد و کمی پائینتر “فرود چهارم” کارگاه آن بلوک میباشد و فرودی خفته است که در اواسط آن معلق می شود و ٣٠ متر ارتفاع دارد . پس از فرود سمت چپ رفته و با دست به سنگی به سمت راست می آئیم و وارد دره میشویم . ” فرود پنجم” (توضیح : برای تیمهائی که از ابتدای دره و شن اسکی می آیند فرود اول است)
یک کارگاه طبیعی با استفاده از بلوک سنگی وتسمه . فرود از یک کلاهک بزرگ بوده و فرود از آن ، از همان ابتدا معلق در فضا می باشد. البته در این فصل سال این آبشار تقریبا خشک و فاقد آب می باشد. بعد از این آبشار کم کم آثار آب نمایان می شود. در سمت راست چشمه زیبایی قرار دارد که از دل یک حفره بزرگ می جوشد و گیاهانی زیبا مانند آویزهایی سبز از دهانه غار کوچک آویزان می باشند که جذابیت زیادی به آن بخشیده اند و آب گوارای آن سیراب کننده تشنگان می باشد. باز هم در بستر سنگلاخ دره به مسیر خود ادامه می دهیم .
“فرود ششم” کارگاه این آبشار نیز با استفاده از ٢ اسپیت است این آبشار نیز از یک کلاهک بزرگ تشکیل شده و فرود کاملا در فضا می باشد. البته کمی فنی تر از فرود قبلی زیرا اگر کمی بی دقتی کنی لبه تیز این کلاهک کار دستمان می دهد، ضمن اینکه فرود آن در حوضچه آب میباشد. ارتفاع این فرود ١٥ متر میباشد.
از اینجا به بعد فرود کمی مرطوبتر شده و همراه آب چشمه های بالاتر می باشد. باز هم از ارتفاع خود کم می نماییم. همانطور که از زاگرس انتظار داریم هرچه از ارتفاع ما کاسته می شود بر حجم آب افزوده می شود. دره ای که آبشار اولش کاملاً خشک بود، در “فرود هفتم” فرودمان درآب بوده و ارتفاع آن ١٠ متر میباشد.
در “فرود هشتم” جویباری از آب بر سطح خزه بسته آن روان می باشد و با کارگاهی از درخت ٢٥ متر فرود میرویم .
” فرود نهم” با کارگاه تک اسپیت زیر آبشار در پایین نیز یک حوضچه بزرگ آب قرار دارد. از اینجا به بعد باید از
کنار حوضچه های آب زیادی عبور نماییم. بعد ازاین آبشار، “فرود دهم” آبشاری مار پیچ با کارگاهی از اسپیت
به ارتفاع ١٥ متر و البته کارگاه دومی نیز در پائین تر برای جلوگیری از لاخ شدن طناب نفر آخر تعبیه شده است.
ساعت 5 جهت شب مانی مكانی را نزدیك سنگ كعبه، كف دره بین درختان، نشانه گرفته و کم کم دره رو به خاموشی رفت و در بالای فرود یازدهم کمپی بر قرار می نمائیم و هیزمی جمع کرده و به استراحت میپردازیم.
ساعت 8:30 صبح جمعه 8/6/90 وسائل را دوباره آب بندی کرده و وت سو تهایمان را بر تن کرده و ادامه پیمایش دره را با ” فرود یازدهم” با کارگاهی از درخت به ارتفاع ٢٥ متر و بلافاصله ” فرود دوازدهم” با کارگاه اسپیت به ارتفاع ١٠ متر و از آنجا به ” فرودسیزدهم ” میرسیم که کار گاه آن نیز اسپیت بوده و ارتفاع آن ١٥ متر میباشد .
فرود چهاردهم ” با اسپیت را زیر آبشار به ارتفاع ٢٥ متر فرود میرویم. بعد از آن دو فرود ٨ و ٦ متری وجود دارد که میتوان دست به سنگ هم گذر کرد ولی کارگاه بلوک برای آن تعبیه شده بنابر این من از آنها به نام ” فرود پانزدهم و شانزدهم ” نام می برم فرودی کاملاً خشک و بعد از آن ” فرود هفدهم ” است با ارتفاع ٢٠ متر و دو مرحله ای و کمی جلوتر ” فرود هجدهم به ار تفاع ٢٥ متر با اسپت قرار دارد و ” فرود نوزدهم ” با شیب خفته در حوضچه کم عمقی است.
بلافاصله با کارگاهی از بلوک سنگ ” فرود بیستم ” را آغاز می نمائیم به ارتفاع ١٥ متر و بعد از آن ” فرود بیست و یکم” با شیب خفته در آب و شنا در حوضچه ما را به ساحل میرساند
و کمی جلوتر در سمت چپ با پیچشی ٩٠ درجه ای آبشار ١١٠ متری کردی کن رخ مینماید. کمی استراحت می کنیم و کمی تنقلات میخوریم و محو صدای غرش آب میشویم .
و به دلیل اینکه دیواره زیر آبشار شیب منفی دارد قسمت اعظم آبشار در فضا معلق می باشد و قطرات ریز آب مانند بارانی سیل آسا کف دره را می پوشانند و باد ناشی از جریان شدید آب بر سرمای محیط می افزاید. آبشار کرودی کن که یکی از بلندترین و زیبا ترین آبشارهای کشور می باشد به دلیل موقعیتی که دارد و در محلی پرت و دور از دسترس واقع شده است. مسیر دسترسی به این آبشار از دامنه های جنوبی سبزه کوه بوده و دسترسی به آن تنها با کمک گرفتن از راهنمایان محلی امکان پذیر می باشد. کمی بالاتر از این آبشار غارها یا به قول افراد محلی اشکفت هایی قرار گرفته که آب با فشار زیاد از چشمه های داخل این اشکفتها به بیرون می جوشد و بعد از یک آبشار ٢٠ متری ، از آبشار اصلی به پایین سرازیر می شود و منظره ای بس زیبا بوجود می آورد. باور اینکه این حجم زیاد آب که از دل زمین می جوشد کمی مشکل است و مطمئناً یک شبکه غاری بزرگ در پس این آبشار قرار دارد.
در زیر آبشار و چند متر بالاتر یک آبشار کوچک قرار گرفته که قطرات آب مدام بر روی آن می ریزد و فرود از آن
بدون استفاده از طناب ممکن نمی باشد. وجود این قطرات آب همراه باد خنکی که از جانب آبشار می وزد و صدای مهیب آبشار لرزه به اندام انسان می اندازد.”فرود بیست و دوم” کارگاه این فرود نیز طبیعی بوده و با استفاده از بلوک سنگی برقرار می شود، فرود نیز با اینکه کوتاه است کمی بد قلق می باشد. به سرعت از این آبشار عبور کرده و تا آنجا که امکان دارد با فاصله از زیر آبشار کرودی کن می گذریم و از آن فاصله می گیریم. کمی پایین تر یک محوطه سر سبز و نسبتاً مسطح و خوش منظره وجود دارد که مناسب ترین محل برای صرف ناهار بود
ساعت 14:30 دقیقه بعد از صرف ناهار حدود یک ساعت پیمایش کنار رودخانه ای خروشان داریم که با یک پرش و تراورس از سمت چپ رودخانه شروع می کنیم و بالا می آئیم چون پرش های روبرویمان خطرناک است از آنها گذرکرده و دوباره از کارگاه درختی با ” فرود بیست و سوم ” به ارتفاع ٢٠ متر پائین میرویم کاملاً در آب و دوباره پرشی در راه که اگر جلوتر نپریم در جریان ادی آب گیر میکنیم بعد از آن پرشی دیگر و دست به سنگی تا آبشاری پر قدرت که از کنار آن بدون در گیری با آب فرود میرویم.
” فرود بیست و چهارم” به ارتفاع ١٠ متر با کارگاهی منقار و بلافاصله به آبشار چرخ گوشت میرسیم ” فرود بیست و پنجم ” در مرحله اول با کارگاه اسپید پائین رفته در حوضچه حرکت میکیم و مرحله دوم روی آبشار بر روی شکم خوابیده و کاملاً به سمت راست خودمان میرویم و فرود دو متری را تمام میکنیم. (خیلی مهم است که نفر قبل ته طناب را محکم نگیرد اگر نه زیر آبشار گیر میکنید) بعد از آن دره کمی باز میشود و محل خوبی برای اطراق وجود دارد و آبشار سه طبقه از سمت چپ به دره میریزد.
آبشار 2 قلو آبشاری بلند و زیبا است ، سنگ بزرگی در بالای آن لاخ شده قبل از عبور و آب از دو طرف آن با فشار به پایین می ریزد و در پایین آبشار به هم پیوسته و حوضچه کف آلود سفید رنگی را به وجود می آورد و بلافاصله بعد از این حوضچه آب با فشار از آبشار کوچکتری سرازیر می شود. عرض دره آنقدر باریک است که سنگهای بزرگی که از بالا به پایین سقوط کرده در بین دیواره های دو طرف دره لاخ شده و بین زمین و هوا در بالای سر ما معلق می باشند.
“فرود بیست و ششم” کارگاه این فرود دو عدد اسپیت و دقیقاً روی سنگ وسط است. ابتدا آقای کرمی فرود میرو د و زیر طناب حمایت میکند تا نفر بعدی جای او را پر کند و با یک طناب لایف لاین از زیر آبشار عبور کرده و طناب را بلوک میکند و بقیه نفرات فرود میروند و بلافاصله یک پرش ٤ متری انجام می دهند تا بعد از شنا در حوضچه به ” فرود بیست و هفتم ” برسیم.
باز هم با یک لایف لاین تا کارگاه حرکت میکینم و با ایمنی کامل فرود ٨ متری را در شیب خفته و دور از آبشار
انجام میدهیم و بعد از کمی پیمایش دره به فرود آخر میرسیم .
“فرود بیست و هشتم” ١٥ متر با کارگاه رول بولت و دو مرحله ای و آخرین فرود میباشد كه در ساعت 11 صبح گروه، آخرین فرود را نیز با موفقیت و خدارا شكر بدون هیچ حادثه ای به پایان بردیم.
بعد از کمی پیاده روی دره باز شده و آثاری از حضور انسان نمودار می شود. کمی پایینتر تنگه ای دیگر قرار گرفته. با این تفاوت که دیگر از آبشار و حوضچه های عمیق خبری نیست. بعد از پیمایش این قسمت به انتهای دره و محل تلاقی تنگ زندان بارودخانه عظیم درازه رود می رسیم. رودخانه ای که یکی از سرشاخه های اصلی کارون بوده و به کارون میانی می ریزد.
ساعت 6 است قبل از ورود به تنگه اطراق میكنیم و شب را در آنجا استراحت كرده و ساعت 8:30 صبح وت سوتها را پوشیده و آماده حركت برای ورود به تنگه آخر میشویم.
حالا مسیر ٨ کیلومتری را تا رسیدن به روستای معدن پی میگیریم . مسیری که بارها باد از عرض رودخانه عبور کرد و ٤ ساعتی زمان می برد و پس از كمی آب بازی و پرش در بین راه ساعت 15:30 به روستای معدن میرسیم و سوار مینی بوس می شویم و به اصفهان باز می گردیم.
تعیین موقعیت اطراق،امکانات وظرفیت آنها :
1) کنار چشمه بالای فرود ششم 2) بالای فرود آب دره 3) بعد از آبشار کردی کن 4) بعد از آبشار چرخ گوشت روبروی آبشار سه طبقه 5) محل تلاقی دره و درازه رود به اندازه 15 نفر
وضعیت راه پاکوب یامالرو :
مسیر ها سنگلاخ است و فقط انتهای مسیر نزدیک روستای معدن راه وجود دارد
منابع دسترسی به آب(چشمه ها،رودخانه ها،دریاچه،برکه و…):بعد از فرود پنجم چشمه وجود دارد که به دلیل گرمای بیش از حد و خشکی مسیرقبل، بسیار مهم است كه آب برداریم و در طول دره میتوان از آب رود استفاده کرد به شرط داشتن قرص کلر و گند زدائی آب
شرایط جوی درفصول مختلف: در اوائل پائیز کمترین آب را داراست ولی سردتر است و وت سوت کامل نیاز است
ز– کروکی مسیرو وضعیت منطقه :
نام نقشه های مرجع و مقیاس مناسب برای منطقه ( در صورت نیاز) : اطلس راههای ایران
فایل GPS و منبع دانلود آن ( درصورت وجود) : وجود دارد
بررسی میزان کاهش ارتفاع نسبت به طول هوایی دره: 1300 متر کاهش ارتفاع
بررسی توپوگرافیک منطقه:
از Forood 1 دره آغاز میشود و entehaye tange دره پایان میابد
نقشه مسیر از جاده اصلی تا ریشه کوه و از ریشه کوه تا ابتدای دره با ذکر زمان مورد نیاز برای هر قسمت مسیر بر روی کروکی :از محلdorahi در عکس صفحه بعد تا فرود یک جاده خاکی است که باید از فایل جی پی اس استفاده کرد. شناسایی عوارض و علایم خاص مانند شکافها، غار، برجستگی، کلاهک و … منطقه با نمایش بر روی کروکی : سنگ کعبه (مکعبی شکل است با شکافی در وسط آن )
ح– مشخصات فنی دره:
درجه سختی دره 3C4VIX (برای توضیح بیشتر، 3 درجه بندی کار با طناب، C4 کلاس آبی دره ، X میزان ریسک پذیری در دره، VI زمان پیمایش دره بوده كه به 2 روز كامل و یا بیشتر نیازمند است و اگرS باشد به خاطر وجود تنگ باریکی دره خواهد بود.
تعداد فرود ها: 28 فرود
نوع پوشش مورد نیاز: وت سوت سه میل
تعداد پرش ها: 7 پرش وجود دارد که 4 تای آن الزامی است
نوع کارگاه ها با ذکر ارتفاع فرود:
شماره فرود نوع کارگاه ارتفاع و توضیحات
1 رول بولت 45 متر کاملا معلق و خشک
2 دو عدد اسپیت 41 متر کنار دیواره و خشک
3 یک عدد اسپیت 10 متر معلق سوار شدن دشوار
4 بلوك و تسمه 30 متر شیب خفته و معلق
5 بلوك و تسمه 23 متر معلق
6 دو عدد اسپیت 15 متر معلق در حوضچه
7 یک عدد اسپیت 10 متر در حوضچه
8 درخت 25 متر آبشار خز دار
9 یک عدد اسپیت 15 متر فرود زیر آبشار
10 بلوك و تسمه 25 متر مارپیچ
11 درخت 25 متر
12 یک عدد اسپیت 10 متر
13 یک عدد اسپیت 15 متر
14 یک عدد اسپیت 25 متر زیر آبشار
15 بلوك و تسمه 8 متر
16 بلوك و تسمه 6 متر
17 یک عدد اسپیت 20 متر دو مرحله ای
18 دو عدد اسپیت 25 متر
19 بلوك و تسمه 20 مترخفته در آب
20 بلوك و تسمه 15 متر
21 بلوك و تسمه 10 مترخفته در آب
22 یک عدد اسپیت 6 متر زیر آب معلق
23 درخت با لایف لاین 20 متر
24 منقار سنگ 10 متر کنار آب
25 دو عدد اسپیت دو مرحله ای چرخ گوشتی
26 دو عدد اسپیت 25 متر آبشار دو قلو
27 یک عدد اسپیت 8 متر خفته
28 رول بولت 15 متر دو مرحله ای
وضعیت تغذیه :غذای مناسب و امکانات لازم برای تهیه آن : غذا های ارگانیک و قابل پخت
امکان تهیه غذا از محل : وجود ندارد
توصیه خاص در مورد تدارکات غذایی و نحوه تغذیه : توجه به بازیافت املاح بدن داشتن قرص کلر و استفاده از غذاهای کم حجم با کالری بالا
ط– وضعیت گروه :
شناخت نقاط ضعف یا قوت برنامه : برنامه ریزی و زمان بندی برنامه و رعایت ایمنی بسیار خوب بود مدیریت برنامه و دانش کمیته فنی بسیار بالا بود
شناخت نقاط ضعف یا قوت گروه : آمادگی جسمانی و تجربه بالا
کمبود وسایل و تجهیزات فردی یا گروهی : کوله و کفش مخصوص دره نوردی
وضعیت روانی و روحیه افراد گروه در طول برنامه : بسیار عالی
پیشنهادات و انتقادات برنامه : بهتر است نکات آموزشی در برنامه گفته شود و سناریو های امدادی تمرین شود
تعداد نفرات شرکت کننده : 9
اسامی نفرات شرکت کننده :خانمها : پگاه فرجیان , زهرا گندم ریز ,
آقایان : احسان ناجی , محمد روحانی , مهدی میرشاهکرمی , حسن تاج الدین , امیر مصلحی , رضا جهرمی ، علی یوسفی
ی – تذکرات و نکات سودمند برنامه :
وسایل شخصی مورد نیاز مهم : وت سوت ، هارنس دره نوردی ، خودحمایت ، کارابین اضافه ، درای بگ ، پیرانا ، کارابین اضافه ، وسایل گروهی مورد نیاز : طناب 50 متری دو حلقه ، 30 متری و 20 متری دوحلقه ، ست رول کوبی ، تسمه ، حلقه ، وسایل صعود
امکان استفاده از باربران محلی (نحوه هماهنگی و هزینه) : نیسان در منطقه موجود است
نام و امضا گزارش نویس : احسان ناجی